LỊCH SỬ VÀ LỜI TIÊN TRI CỦA CUỘC ĐỜI ĐỨC PHẬT

1. Lịch Sử

Theo các kinh sách Phật giáo, Đức Phật được cho là đã chào đời vào một ngày trăng tròn trong tháng Vesaka, tức là tháng thứ hai theo lịch Ấn Độ cổ, tương đương với tháng tư theo lịch mặt trăng. Theo lịch Ấn Độ cổ, ngày trăng tròn này tương ứng với ngày mùng 8. Do đó, ngày 8/4 trong lịch Ấn Độ cổ cũng là ngày rằm trong tháng tư âm lịch, mà người Việt Nam vẫn thường sử dụng.

 

➤  Xem thêm bài viết: Tượng Bổn Sư Thích Ca

 

Dù năm sinh của Đức Phật không được xác định chính xác. Trong các tư liệu, có nhiều giả thuyết về năm ngài ra đời, chênh lệch đến vài trăm năm, như 1028, 1027, 685, 624, 566, 561, 558, 557, 520, 487, 466… trước Công nguyên. Thuyết phổ biến nhất là Đức Phật sinh vào năm 624 trước Công nguyên (được cả Phật giáo Nam tông và Bắc tông chính thức thừa nhận).

 

 

Theo kinh sách, Hoàng hậu Mahamaya được cho sinh ra Đức Phật trong vườn Lâm Tỳ Ni, dưới gốc cây vô ưu (cây sala). Theo một số nguồn, khi sắp đến ngày lâm bồn, Hoàng hậu Mahamaya về vương quốc của cha mẹ để sinh con. Khi bà nghỉ chân ở vườn Lâm Tỳ Ni, cơn đau chuyển dạ bắt đầu. Các nữ tỳ nhanh chóng quây màn cho Hoàng hậu và bà sinh ra Hoàng tử dưới gốc cây vô ưu.

 

Khiến tinh thần trầm trồ, trên bầu trời bất ngờ hiện lên bốn vị đại phạm thiên, cầm lưới vàng bọc quanh đứa trẻ, trong khi hai trận mưa tưởng như về từ trời cao tắm rửa cho hai mẹ con. Chưa hết, Đức Phật nhỏ bé được Tứ đại thiên vương âu yếm, bọc trong tấm vải màu đen, tạo từ da linh dương.

 

 

Theo kinh điển Bắc tông, Hoàng hậu Mahamaya trải qua một giấc mơ kỳ lạ, trong đó một con voi trắng bốn ngà biến thành tia sáng chiếu vào lòng bà, và từ đó, bà thụ thai. Đến ngày sinh, bà đến vườn Lâm Tỳ Ni và sinh ra Hoàng tử từ sườn phải. Một bông sen nảy mầm để đỡ lấy đứa bé, trong khi trên cao, chín con rồng bay xuống, phun hai dòng nước lạnh và nóng để làm sạch cho Đức Phật mới sinh. Sau đó, các thần linh xuống chăm sóc. Ngay từ khi chào đời, Đức Phật đã thực hiện bảy bước (mỗi bước đều có hoa sen ở dưới chân), một tay chỉ lên trời, một tay chỉ xuống đất, và phát biểu: "Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn" (trên trời, dưới đất, chỉ có ta là vị quý tôn nhất).

 

Trong các tượng thần Thích Ca Đản sinh từ thời Nguyễn, tay trái của Đức Phật được giơ lên trời, tay phải hướng xuống đất. Một câu ngạn ngữ phổ biến để mô tả biểu tượng này là: "Tả thủ chỉ thiên, hữu thủ chỉ địa". Theo triết lý Đông Á, tay trái thường biểu thị cho phần Dương, trong khi tay phải biểu thị phần Âm, điều này giải thích tại sao tay trái được giơ lên, tay phải được hướng xuống, thể hiện sự cân bằng giữa trời và đất. Từ thời Nguyễn, tổ Tính Định đã khắc bộ kinh Phật thuyết Công Đức Tạo Tượng Phật, trong đó có câu: "Hữu thủ chỉ thiên, tả thủ chỉ địa". Điều này đã cải chính thể hiện tư duy trong biểu tượng.

 

 

Theo các học giả, có một số luận điểm về biểu tượng này: Khi Đức Phật thành đạo, áo cà sa của Ngài đắp che vai trái, tay trái thường biểu thị cho hành vi ác, trong khi tay phải biểu thị cho hành vi thiện. Khi lễ phật, Đức Phật tiết lộ vai phải, và đầu gối bên phải được sát xuống đất. Do đó, tay phải, biểu thị cho hành vi thiện, được giơ lên trời, thể hiện rằng Đức Phật chỉ dẫn dắt chúng ta trên con đường hướng thượng - con đường của thiện đạo. Người tuân theo hành vi thiện, nói lời thiện, giữ trái tim thiện là đang hướng thượng trong cuộc sống, như hoa sen nở từ dưới đất lên trên, toả hương khắp nơi.

 

Ngược lại, hình tượng tay trái chỉ xuống đất, tượng trưng cho hành vi bất thiện, với ý nghĩa rằng con đường đi của họ dẫn đến cõi thấp và đau khổ. Nếu họ làm điều ác, nói lời ác, và nuôi dưỡng tâm hồn ác, thì cuộc sống của họ ngày càng chìm sâu vào vực sâu của ác độc. Trong thế giới này, chỉ có hai lựa chọn như vậy.

 

Ngay từ khi chào đời, Đức Phật đã chỉ dẫn cho chúng ta hai lối đi. Một là con đường hướng thượng, một là con đường sâu trong tam ác. Người xưa đã nói: "Hành động theo đạo, sẽ tiến lên; trái lại, sẽ lún xuống". "Hai tay chỉ rõ lối thăng trầm". Giáo lý của Đức Phật chỉ tập trung vào hai khái niệm đạo lý: thiện và ác. Vì vậy, việc tay phải chỉ lên trời, tay trái chỉ xuống đất phản ánh sự phản ánh đúng đắn với những gì được ghi chép trong kinh điển và chân lý tự nhiên.

 

Khi Đức Phật ra đời, nhiều hiện tượng kỳ diệu xuất hiện: đất đai rung lên, hoa rơi khắp nơi, âm nhạc trời vang vọng, và chín con rồng thiêng xuống phun hai dòng nước lạnh và nóng để tạo thành một dòng nước ấm mát tắm rửa cho thân thể của Đức Phật. Trong triết lý Đông Á, trời có chín hướng, và chín hướng ấy chính là biểu tượng của rồng. Khi Đức Phật ra đời, đất đai nở hoa để đón chào, và những thần rồng đến quỳ phục. Đức Phật trở thành vị sư thầy của mọi sinh linh, nên cả chín phương trời đều đến dâng lễ, đất đai mở ra để chào đón Ngài. Một vĩ nhân vượt qua đời thường đã đến, khiến cả trời đất và nhân loại đều phải thể hiện sự kính trọng và tôn vinh.

 

Do đó, hình ảnh hai dòng nước nóng - lạnh biểu trưng cho sự biến đổi và thăng trầm trong cuộc sống của con người.

 

2. Tiên Tri về Cuộc Đời Đức Phật

Khi tin vui lan tỏa về việc một Thái Tử mới chào đời tại kinh đô Kapilavatthu (Ca-Tỳ-La-Vệ), sự vui mừng lan tỏa khắp đất nước. Một tu sĩ khổ hạnh, được biết đến với tên Asita, hay còn gọi là Ẩn Sĩ Kaladevila, một pháp sư tầm cỡ của cung đình, đã đến thăm đứa bé hoàng gia.

 

Khi nhà Vua mang đứa bé đến gặp vị ẩn sĩ, mọi người không khỏi kinh ngạc khi hai chân nhỏ của đứa trẻ xoay tròn và chạm lên tóc của ẩn sĩ. Asita, với trí tuệ sâu sắc, nhận ra sức mạnh phi thường và sự kiêng nể của vị Bồ Tát, lập tức đứng dậy từ ghế ngồi và tôn trọng chào đón. Nhìn thấy cảnh tượng lạ kỳ này, cả nhà Vua cũng cúi đầu trước con trai của mình. Asita, là một chuyên gia về nhận biết vận mệnh, sau khi nhìn thấy đứa bé, đã khẳng định một cách dứt khoát về tương lai vĩ đại hơn bất kỳ ai khác của đứa trẻ.

 

Nhưng khi nghĩ đến sự chấp nhận cái chết của mình, tu sĩ không kìm được nước mắt. Những người trong dòng họ Thích-Ca nhìn thấy điều này, và họ lo lắng rằng có thể có điềm báo xấu đối với Thái Tử. Tuy nhiên, Asita vẫn khẳng định một cách mạnh mẽ rằng tương lai tươi sáng của Thái Tử là không thể phủ nhận, vì đứa bé chắc chắn sẽ trở thành một vị Phật.

 

Ông buồn bởi sự thực tế rằng ông sẽ không còn sống để được gặp Đức Phật và nghe lời Phật dạy, nhưng ông hy vọng sẽ được tái sinh vào cõi Vô Sắc Giới, một nơi mà ông có thể đạt được tiếp xúc với Đức Phật và lắng nghe Pháp của Ngài.

 

Để đảm bảo rằng một thành viên trong gia đình không bỏ lỡ cơ hội quý báu được gặp Đức Phật, ông đã chuyển lời tiên tri của mình cho cháu trai, Nalaka. Nghe lời khuyên từ Asita, Nalaka đã từ bỏ thế giới vật chất, xuất gia. Sau khi Bồ Tát đạt được Giác Ngộ Tối Thượng 35 năm sau đó, Nalaka đã đến gặp Phật để nhận sự chỉ dạy. Sau khi nghe những lời Phật dạy, Nalaka đã trở thành một A-la-hán. Toàn bộ câu chuyện về tiên tri của Asita và việc Nalaka thỉnh kinh Đức Phật đã được ghi lại trong Kinh "Nalaka Sutta", trong bộ Kinh Tập (Sutta Nipata).

 

Năm ngày sau khi Bồ Tát ra đời, nhà vua đã tổ chức lễ đặt tên cho Thái Tử mới sinh. Theo "Luận Giảng Kinh Đức Phật Đản Sinh" (Jataka), nhiều bà-la-môn thông thái đã được mời đến dự Lễ Đặt Tên. Trong số họ, có tám vị tiên đoán về tương lai của đứa bé dựa trên nhân tướng và vẻ đẹp của cơ thể. Bảy người trong số họ dự đoán rằng đứa bé sẽ trở thành một vị đế lớn hoặc một vị Phật. Nhưng người thứ tám, Sudatta, từ dòng họ Kondanna, là vị bà-la-môn trẻ tuổi nhất và có kiến thức vượt trội nhất trong số họ, đã dự đoán rằng Thái Tử sẽ từ bỏ cuộc sống thế tục, xuất gia và trở thành một vị Phật. Sau đó, bà-la-môn đã đặt tên cho Thái Tử là Siddhattha, có nghĩa là "thành đạt ước muốn", với họ Gotama.

 

Vào ngày thứ bảy sau khi sinh, mẹ của Thái Tử Siddhattha đã qua đời. Maha Pajapati Gotami, em gái ruột của bà, cũng là thứ phi của vua cha Suddhodana, đã trở thành mẹ nuôi của Thái Tử.