Sự tích về ngài mục kiền liên Bồ Tát

1. Mục Kiền Liên Bồ Tát là ai?

Mục Kiền Liên Bồ Tát, hay còn gọi là Mục Liên, là một nhân vật lịch sử quan trọng trong Phật giáo. Sinh vào khoảng năm 568 TCN và qua đời khoảng năm 484 TCN tại vùng Ma Kiệt Đà, nay thuộc miền Bắc Ấn Độ.

 

Ngài được biết đến như một Tỳ Kheo nổi tiếng trong tăng đoàn của Đức Phật Thích Ca khi Ngài còn ở thế gian. Mục Kiền Liên và Xá Lợi Phật là hai đệ tử hàng đầu của Đức Phật, được công nhận với sự thần thông và quảng đại. Vị này còn được chứng nhận là A La Hán và được tôn vinh với danh hiệu "Thần Thông Đệ Nhất". Đặc biệt, Mục Kiền Liên Bồ Tát trở nên nổi tiếng qua câu chuyện cứu mẹ khỏi địa ngục, một câu chuyện không ai trong Phật tử không biết đến.

 

 

Do được ghi chép rất nhiều trong lịch sử, thông tin về vị Bồ Tát này rất phong phú. Mục Kiền Liên thường thuyết giảng thay thế cho Đức Phật và tham gia lãnh đạo các buổi thuyết pháp. Ngoài ra, Ngài còn đảm nhận trách nhiệm quan trọng trong việc duy trì và truyền bá giáo lý của Đức Phật sau khi Ngài nhập Niết Bàn.

 

2. Xuất thân của Mục Kiền Liên Bồ Tát

Theo các tài liệu Phật giáo ghi chép, Mục Kiền Liên Bồ Tát sinh ra tại một ngôi làng nhỏ thuộc vương quốc Magadha, ở Ấn Độ ngày nay. Ngài có dòng dõi Mud Gala, từ có nghĩa là “Thiên Văn Gia”, mô tả những người chuyên sâu về thiên văn học trong thời kỳ đó. Trong các kinh điển, Mục Kiền Liên xuất thân từ dòng tộc Bà La Môn, đây là giai cấp quý tộc, giàu có và được tôn kính. Từ khi còn nhỏ, Ngài đã được bao quanh bởi sự giàu sang, và hưởng một nền giáo dục toàn diện, không thiếu thốn bất cứ điều gì.

 

Một lần, khi Mục Kiền Liên cùng người bạn thân Xá Lợi Phất tham gia Hội Sơn Thần, Ngài bất ngờ nhận ra đạo lý Sinh-Ly-Tử-Biệt giữa cuộc đời. Sự nhận thức đó đã thôi thúc Ngài chọn con đường giải thoát, hướng tới cầu đạo.

 

Cả Mục Kiền Liên và Xá Lợi Phất học tập và thâm nhập nhiều tri thức, nhưng không một tri thức nào hoàn hảo. Điều này khiến họ không thể dừng lại để nghiên cứu sâu hơn, chỉ có thể tiếp tục trên con đường cầu đạo.

 

 

Khi cả hai đều đạt đến độ tuổi 40, Đức Phật Thích Ca cho phép đoàn đệ tử mở lớp, truyền bá giáo lý Phật pháp trong cộng đồng. Trong lúc Phật đến thăm Vương Xá tại Tịnh xá Trúc Lâm, cả Mục Kiền Liên và Xá Lợi Phất cũng trở về thành. Xá Lợi Phất đã gặp trưởng lão A Thuyết Thị, một trong những đệ tử đầu tiên của Đức Phật, và từ trưởng lão, Ngài giác ngộ Tứ Diệu Đế, nhận được sự chứng quả Nhập Lưu và đắc Pháp nhãn.

 

Xá Lợi Phất kể lại trải nghiệm cho Mục Kiền Liên, Ngài cũng nhanh chóng nhận thức và giác ngộ. Đó là con đường mà Ngài đã tìm kiếm từ lâu. Cả hai cùng gia nhập Tăng đoàn, trở thành một trong mười đệ tử xuất sắc nhất của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni.

 

3. Sự Tích Mục Kiền Liên Bồ Tát cứu Mẹ

Khi nhắc đến Mục Kiền Liên, người ta thường nhớ về sự tích cứu mẹ của vị Bồ Tát này. Bà Thanh Đề, mẹ của Mục Kiền Liên, được biết đến là người thường hủy báng Tam Bảo, không tin tưởng vào giá trị của chúng. Bà sống xa hoa, không tiết kiệm thức ăn, phung phí và luôn để thức ăn rơi vãi. Trong khi đó, Mục Kiền Liên luôn chăm chỉ nhặt và rửa sạch hạt cơm rơi để tránh lãng phí.

 

Sau khi cha mẹ qua đời, Mục Kiền Liên xuất gia và trở thành tu sĩ theo Đức Phật. Điều này giúp Ngài và các đệ tử tu tập chăm chỉ theo lời dạy của Đức Phật. Mục Kiền Liên trở thành đệ tử đầu tiên của Đức Phật.

 

Khi chứng quả vị La Hán, có được sức mạnh của ngũ căn lục thông, Mục Kiền Liên sử dụng khả năng của mình để di chuyển tự do giữa các giới. Đầu tiên, Ngài muốn cứu rỗi cha mẹ đã khuất để trả ơn. Ngài sử dụng khả năng này để tìm mẹ, hy vọng cứu giúp bà.

 

Mục Kiền Liên đã chứng kiến cảnh đau lòng tại địa ngục: sự đau đớn và ác mộng không ngừng, người giết hại lẫn nhau, âm thanh thảm thiết vang vọng. Đi qua nhiều cảnh địa ngục, cuối cùng Ngài tìm thấy mẹ mình trong số những người đói khát, gầy guộc và đau đớn. Bà Thanh Đề chỉ còn là một hình bóng tan tác, đói khát và kiệt sức.

 

Mục Kiền Liên ôm lấy mẹ và không ngừng khóc. Ngài hối tiếc về những lỗi lầm của bà, đem đến bát cơm cho mẹ, bày tỏ sự tiếc nuối và tình yêu thương vô hạn dành cho người mẹ đau khổ.

 

Trong đời, Bà Thanh Đề thường phỉ báng Tam Bảo và lòng tham ác nặng nề. Ngay cả khi ở địa ngục, bà vẫn không bỏ được thói quen tham lam. Bà lấy tay che vội bát cơm, nhưng chỉ ăn lén một mình, cố che giấu khỏi ánh mắt của quỷ. Nhưng vì nghiệp lực ác của bà quá nặng, cơm trắng khi đưa lên miệng bỗng chuyển thành than đỏ.

 

Mục Kiền Liên, thấy mẹ đau khổ và không thể giúp gì được, đã tìm đến Đức Phật. Ngài đã giải thích rằng mẹ Ngài đã phỉ báng Tam Bảo, tội ác quá nặng, chỉ có sức mạnh của Mục Kiền Liên không đủ để cứu giúp. Nhưng nếu Ngài muốn cứu mẹ, vào ngày rằm tháng bảy, khi Chư Tăng Tự tứ và Chư Phật vui mừng, hãy cử hành lễ Vu Lan Bồn. Đây là lễ cúng giải cứu cái khổ treo ngược. Ngày rằm tháng bảy đó, mẹ Ngài đã được giải thoát.

 

Tôn giả Mục Kiền Liên, biết ơn Đức Phật, khuyến khích mọi người tổ chức lễ Vu Lan Bồn vào ngày rằm tháng bảy hàng năm, để cúng dường tăng lớp và báo hiếu cha mẹ, trả công ơn sinh thành.

 

Nhờ sự chú nguyện của các Phật và Thánh tăng, lương tâm của Bà Thanh Đề đã được làm mới. Bà đã được siêu thoát, lên cõi trời, hưởng phước an lành sau khi hối cải và thay đổi lòng từ bi.

 

Sự tích Mục Kiền Liên Bồ Tát cứu mẹ ở địa ngục trở thành tượng trưng của lòng hiếu trong Phật giáo và là nguồn gốc của lễ Vu Lan. Ngài hiện thân hạnh nguyện giúp mẹ thoát khỏi khổ đau và vì lòng từ bi, Ngài đã hóa giải đau khổ, giúp cứu rỗi chúng sinh.

 

4. Ý nghĩa của sự tích Mục Kiền Liên cứu Mẹ

Theo câu chuyện về tôn giả Mục Kiền Liên, Đức Phật đã dạy rằng ai muốn thể hiện lòng hiếu nghĩa nên học tập theo hành động của Mục Kiền Liên (Pháp Vu Lan Bồn). Kể từ đó, mỗi năm, vào ngày Rằm tháng Bảy, lễ Vu Lan Bồn được tổ chức đều đặn để tất cả Phật tử có cơ hội bày tỏ lòng biết ơn và báo hiếu cha mẹ.